Tổng hợp bài thơ về 24 tiết khí đầy đủ nhất: Thơ kèm dịch nghĩa

STT

Tiết khí 

Thời gian hoạt động của tiết khí 

1

Lập Xuân 

4/2 – 19/2

2

Vũ Thủy 

19/2 hoặc 20/2 đến 5/3 hoặc 6/3

3

Kinh Trập

6/3 – 21/3 

4

Xuân Phân 

21/3 – 5/4

5

Thanh Minh 

5/4 – 20/4

6

Cốc Vũ 

20/4 – 5/5

7

Lập Hạ 

6/5 – 7/5 

8

Tiểu Mãn  

21/5 – 5/6 

9

Mang Chủng 

5/6 – 21/6

10

Hạ chí  

21/6 – 6/7 

11

Tiểu thử 

7/7 – 22/7 

12

Đại thử 

22/7 – 8/8

13

Lập Thu  

7/8 – 22/8

14

Xử Thử

23/8 – 7/9

15

Bạch Lộ 

8/9 – 23/9 

16

Thu Phân 

23/9 – 7/10 

17

Hàn Lộ 

8/10 – 23/10

18

Sương giáng 

23/10 – 6/11

19

Lập Đông

7/11 – 21/11

20

Tiểu Tuyết 

22/11 – 7/12 

21

Đại Tuyết 

7/12 – 20/12

22

Đông Chí

21/12 – 5/1

23

Tiểu Hàn 

5/1 – 20/1

24

Đại Hàn 

20/1 – 3/2

BẢN PHIÊN ÂM TIẾNG Sán Chí: 

Chắn nhệt chắn sỉ tạo lẩy vạ

Lắp phặn vạ hại túi túi hong

Tạo lẩy vạ hại túi túi lèng

Nên khong júi chẳn nhện lai cnụi.

 
Nhầy nhệt tùng lện vạ chắn hại

Cành chỉc cnặn phặn cấy jắn lai

Pặt cạc jéng nẹng jặm cnệt lỉu

Sùi chỉ hộ nhặt tặc phòng nẹng

Jam nhệt pẹc pôn vạ chắn hại

Cnặn manh cọc hối tốu cnặn phặn

Vặn lẻng nhầy nhặn côu kết ậy

Cnện nên cnặn cằu chải cội trọng

Jấy nhệt ném chí vạ chắn hại

Lắp dà jiu mẩu mảo hạy lai

Dặt vồi nọng díu cán sui

Nhầy vồi tạn sặn mảo tặc lai
 

Ngồu nhệt tau lạu vạ chắn hại

Mang chọng dà chí cặp noong cọng

Sổi jắn cấy lai chục pấu mỏi

Dảu jặm sắp nhệt mền jeng phọng

 
Lộc nhệt mảo tạn vạ chắn hại

Jiu sôi noong cọng chắn trặc sậy

Lồu dển cnên cọng thoọng dặt jắn

Tộ tô pai sẳng pốu nẹng trậy

Cnặt nhệt lện vạ chảm chảm ha

Lặp cnạu chíc nổi dà iên tai

Sội jắn pốu nẹng cấy nềm tảy

Cnên lẩy hây vạ còng mỏi cnại

Pat nhệt jáy jíu vạ chắn hại

Pẹc lồu cnặu phặn nềm trắc nẹng

Sội jắn pốu nẹng cấy nềm tảy

Cnện lẩy chái vạ mùng cau cnăng

Cau nhệt cọc vạ chảm chảm hại

Hau lồu jéng phọng nềm sạm ậy

Nẹng dảu dặt jặm joóng dổi tảy

Dặt jặm chính nùng mỏi phộu sậy.

Sặp nhệt mui vạ chảm chảm hại

Jiu jệt ậy vạn vồi chến chại

Cẳn cây sạm ậy jạm ngồu cnặt

Nhặn cnên vặn lẻng dảu jặm lai.

Tháng giêng là tháng hoa đào, mận

Lập xuân hoa nở ánh rực hồng

Đào, mận nở hoa sáng rực rỡ

Trăng soi năm tận với tháng cùng.

Tháng hai hoa đồng liên nở rộ

Kinh trập, Xuân phân gửi thư­ sang

Bất giác nhớ nàng lòng day dứt

Nào biết ngày nào đ­ược gặp nàng
 

Tháng ba tháng hoa bạch bồn nở

Thanh minh, Cốc vũ tiết sáng trong

Hai ngư­ời cùng cảnh cùng cam kết

Ngàn năm tình cũ vẫn trong lòng

Tháng t­ư tháng hoa nam tử nở

Lập hạ, Tiểu mãn trời vắng không

Một vì nhà nông cần có nư­ớc

Hai vì đơn chiếc chẳng yên lòng

Tháng năm tháng hoa đẩu l­ưu nở

Mang chủng, Hạ chí việc nhà nông

Thư­ tín gửi đi báo nàng biết

Có tâm tháng mư­ời lại tư­ơng phùng
 

Tháng sáu tháng hoa mẫu đơn nở

Tiểu thử, nhà nông chính vụ cày

Đư­ờng xa ngàn núi thư một lá

Gấp gấp gửi đi báo nàng hay

Tháng bảy hoa sen dần dần nở

Lập thu Chức Nữ xuống đài tiên

Thư­ báo cho nàng hãy nhớ ta

Ngàn dặm chuyển hoa trồng với nàng.

Tháng tám tháng hoa tiểu tế nở

Bạch lộ, Thu phân nhớ tới nàng

Thư­ báo cho nàng hãy nhớ ta

Một lòng mong nhớ tới nàng luôn.

Tháng chín hoa lúa dần dần nở

Hàn lộ gặp nhau nhớ áo xiêm

Nàng có thật lòng đón ta nhé

Một lòng mong nhớ tới nàng thôi

Tháng m­ười hoa mai dần chuyển nở

Tiểu tuyết xoay vòng chuyển theo thời

Xin gửi áo dài ba, năm thư­ớc

Đồn rằng hai đứa th­ương nhau rồi.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Xuân Đông di luật lữ,

Thiên địa hoán tinh sương.

Băng phán du ngư dược,

Hoà phong đãi liễu phương.

Tảo mai nghênh vũ thủy,

Tàn tuyết khiếp triêu dương.

Vạn vật hàm tân ý,

Đồng hoan thánh nhật trường.

Đông xuân âm giai chuyển,

Đất trời năm mới sang.

Băng tan đàn cá lượn,

Liễu tơ bay gió hiền.

Mai hé mong mưa nhuận,

Tuyết tàn ghê nắng lên.

Khắp nơi ngời xuân ý,

Vui chung ngày thánh minh.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Vũ thuỷ (tháng Giêng)

Vũ thủy tẩy xuân dung,

Bình điền dĩ kiến long.

Tế ngư doanh phố tự,

Quy nhạn quá sơn phong.

Vân sắc khinh hoàn trọng,

Phong quang đạm hựu nùng.

Hướng xuân nhập nhị nguyệt,

Hoa sắc ảnh trùng trùng.

Gương xuân mưa tắm gội,

Rồng thiêng hiện ngoài đồng.

Cá cúng quanh bờ nước,

Nhạn về qua đầu non.

Mây thoắt cơn sáng tối,

Đậm nhạt cảnh liền thay.

Sắp sang đến tháng Hai,

Điệp trùng hoa nở rộ.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Dương khí sơ kinh trập,

Thiều quang đại địa chu.

Đào hoa khai Thục cẩm,

Ưng lão hoá xuân cưu.

Thời hậu tranh thôi bách,

Manh nha hỗ củ tu.

Nhân gian vụ sinh sự,

Canh chủng mãn điền trù.

Kinh trập ấm dương khí,

Đất đai ánh xuân hoà.

Đào tươi như gấm Thục,

Chim cưu vốn ưng già.

Thời tiết như giục giã,

Mầm non vượt trổ ra.

Nhà nông vào vụ mới,

Cày cấy khắp đồng xa.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Nhị khí mạc giao tranh,

Xuân phân vũ xứ hành.

Vũ lai khan điện ảnh,

Vân quá thính lôi thanh.

Sơn sắc liên thiên bích,

Lâm hoa hướng nhật minh.

Lương gian huyền điểu ngữ,

Dục tự giải nhân tình.

Ấm lạnh thôi tranh thắng,

Xuân phân mưa khắp miền.

Dưới mưa xem chớp nháng,

Mây mù nghe sấm vang.

Núi xanh liền trời biếc,

Hoa nắng trải trên ngàn.

Xà ngang đàn chim én,

Những hiểu tình thế gian.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Thanh minh lai hướng vãn,

Sơn lục chính quang hoa.

Dương liễu tiên phi nhứ,

Ngô đồng tục phóng hoa.

Như thanh tri hoá thử,

Hồng ảnh chỉ thiên nhai.

Dĩ thức phong vân ý,

Ninh sầu vũ cốc xa.

Thanh minh khi chiều xuống,

Lấp lánh dòng suối trong.

Hoa liễu tuôn mờ xoá,

Ngô đồng phô trắng ngần.

Chuột hoá ra chim cút,

Cầu vồng ngỏ đường mây.

Đã tỏ lòng trời đất,

Còn lo chi mưa chầy?

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Cốc vũ xuân quang hiểu,

Sơn xuyên đại sắc thanh.

Diệp gian minh đới thắng,

Trạch thủy trưởng phù bình.

Noãn ốc sinh tàm nghĩ,

Huyên phong dẫn mạch đình.

Minh cưu đồ phất vũ,

Tín hĩ bất kham thinh.

Cốc vũ trong ngày rạng,

Vóc ngọc xanh mơ màng.

Đầu rìu kêu tán rậm,

Sóng sông trẩy lục bình.

Buồng ấm tằm mới nở,

Lúa tốt đùa gió nam.

Chải lông chim ngói lẻ,

Tiếng kêu nghe không đành.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Dục tri xuân dữ hạ,

Trọng Lữ khải Chu Minh.

Khưu dẫn thuỳ giáo xuất,

Vương cô tự hợp sinh.

Liêm tàm trình kiển dạng,

Lâm điểu bộ sồ thanh.

Tiệm giác vân phong hảo,

Từ từ đới vũ hành.

Muốn định phân xuân hạ,

Tháng Tư chính sang hè.

Ai gọi giun đất dậy,

Dưa tự mình leo dây.

Trên nong, tằm ủ kén,

Chim non rộn bón mồi.

Mây núi trông đẹp thế,

Đâu ngờ làm mưa rơi.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Tiểu mãn khí toàn thì,

Như hà mĩ thảo suy.

Điền gia tư thử tắc,

Phương bá vấn tàm ti.

Hạnh mạch tu liêm sám,

Bằng cừ thụ cức li.

Hướng lai khan khổ thái,

Độc tú dã hà vi.

Tiểu mãn khí dương thịnh,

Cỏ mĩ hà cớ suy?

Nhà nông thăm lúa ruộng,

Quan hỏi mùa tằm tơ.

Lúa vàng lo liềm hái,

Cào rơm dựng bên rào.

Xem chỉ loài cải đắng,

Tốt tươi hơn mọi khi.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Mang chủng khan kim nhật,

Đường lang ứng tiết sinh.

Đồng vân cao hạ ảnh,

Yến điểu vãng lai thanh.

Lục chiểu liên hoa phóng,

Viêm phong thử vũ tình.

Tương phùng vấn tàm mạch,

Hạnh đắc xưng nhân tình.

Mang chủng mừng tiết mới,

Bọ ngựa bèn sinh sôi.

Mây bén lửa tản trôi,

Quyết nơi nơi đồng vọng.

Trong hồ sen ngào ngạt,

Mưa rào thêm hơi nồng.

Lúa dâu đầu câu chuyện,

Hỏi han cùng xóm thôn.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Xứ xứ văn thiền hưởng,

Tu tri ngũ nguyệt trung.

Long tiềm lục thủy huyệt,

Hoả trợ thái dương cung.

Quá vũ tần phi điện,

Hành vân lũ đới hồng.

Nhuy Tân di khứ hậu,

Nhị khí các tây đông.

Tứ phía ve kêu nhộn,

Tự nhủ lòng tháng Năm,

Hang nước rồng trốn biệt,

Nhà trời thiêu lửa hồng.

Mưa tuôn sấm sét giáng,

Mây cuốn cầu vồng giăng.

Nhuy Tân đi ngày một,

Khí âm ngày một sinh.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Thúc hốt ôn phong chí,

Nhân tuần tiểu thử lai.

Trúc huyên tiên giác vũ,

Sơn ám dĩ văn lôi.

Hộ dũ thâm thanh ái,

Giai đình trưởng lục đài.

Ưng chiên tân tập học,

Tất xuất mạc tương thôi.

Gió thổi toàn hơi nóng,

Tiểu thử đà đến nơi.

Xem trúc đoán mưa rơi,

Sấm rền ngoài núi tối

Sân thềm rêu mọc dại,

Khói mưa lồng chấn song.

Diều ưng thoảng bầu không,

Dế kêu lòng bấn bách

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Đại thử tam thu cận,

Lâm Chung cửu hạ di.

Quế luân khai Tí dạ,

Huỳnh hỏa chiếu không thì.

Cô quả yêu Nho khách,

Cô bồ trưởng mặc trì.

Giáng sa hồn quyển thượng,

Kinh sử đãi phong xuy.

Đại thử giáp mùa thu,

Lâm Chung đưa mùa hạ.

Cung quế tỏ màn trời,

Đóm lập loà chiếu đất.

Gạo Cô mời đãi khách,

Cỏ Bồ xanh đầy ao.

Ngày dài rèm vén suốt,

Kinh sử đợi ai nào?

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Bất kỳ chu hạ tận,

Lương xuý ám nghênh thu.

Thiên Hán thành kiều thước,

Tinh nga hội ngọc lâu.

Hàn thanh huyên nhĩ ngoại,

Bạch lộ trích lâm đầu.

Nhất diệp kinh tâm tự,

Hà như đắc bất sầu.

Thấm thoát tàn mùa hạ,

Gió mát thu đến rồi.

Cầu tiên đà bắc nhịp,

Đưa người tiên sang chơi.

Ve sầu kêu gắng gỏi,

Rừng sớm ngàn sương rơi.

Chiếc lá đầu kinh động,

Mảnh hồn thu rã rời.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Hướng lai ưng tế điểu,

Tiệm giác Bạch Tàng thâm.

Diệp há không kinh xuý,

Thiên cao bất kiến tâm.

Khí thu hoà thử thục,

Phong tĩnh thảo trùng ngâm.

Hoãn chước tôn trung tửu

Dung điều tất thượng cầm.

Mùa chim ưng săn bắt,

Đồng bãi oà khí thu.

Lá cây e niềm gió,

Trời xanh sao vô tình.

Nắng hanh lúa mau chín,

Gió se lời dế giun.

Rượu rót vừa lưng chén,

Lặng so mấy dây huyền.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Lộ triêm sơ thảo bạch,

Thiên khí chuyển thanh cao.

Diệp há hoà thu xuý,

Kinh khan lưỡng mấn mao.

Dưỡng tu nhân dã điểu,

Vi khách ngạc bồng hao.

Hỏa cấp thu điền chủng,

Thần hôn mạc từ lao.

Rau cỏ đầm sương trắng,

Trời quang toàn mây xanh.

Gió reo hoà lá rụng,

Tóc mai thưa bạc dần. 

Chim siêng lo ngày đói,

Khách vụng mặc bồng bay.

Kíp mau tay liềm hái,

Mùa màng đâu mấy ngày.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Cầm đàn Nam Lữ điệu,

Phong sắc dĩ cao thanh.

Vân tán phiêu diêu ảnh,

Lôi thu chấn nộ thanh.

Càn khôn năng tĩnh túc,

Hàn thử hỉ quân bình.

Hốt kiến tân lai nhạn,

Nhân tâm cảm bất kinh?

Đàn sang bài Nam Lữ,

Vi vút gió cao vời.

Áo trời mây mỏng mảnh,

Sấm nhà trời im hơi.

Bốn phương bình tĩnh lạ,

Ấm lạnh cũng thuận hoà.

Ai điềm nhiên vững dạ,

Nhạn đầu mùa bay qua?

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Hàn lộ kinh thu vãn,

Triêu khan cúc tiệm hoàng.

Thiên gia phong tảo diệp,

Vạn lý nhạn tuỳ dương.

Hoá cáp bi quần điểu,

Thu điền uý tảo sương.

Nhân tri tùng bách chí,

Đông hạ sắc thương thương.

Hàn lộ thu sắp muộn,

Hoa cúc sắc phô vàng.

Gió quê đùa lá rụng,

Nhạn phương trời bay ngang.

Hoá sò, chim đồng vắng,

Mùa màng lo sương hàn.

Sánh sao cùng tùng bách,

Hồn bốn mùa kiên trinh.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Phong quyển thanh vân tận,

Không thiên vạn lý sương.

Dã sài tiên tế nguyệt,

Tiên cúc ngộ trùng dương.

Thu sắc bi sơ mộc

Hồng minh ức cố hương.

Thuỳ tri nhất tôn tửu,

Năng sử bách thu vong.

Gió bạt mây cao tít,

Đất thảm sương phủ dày.

Sói đồng hoang bóng nguyệt,

Trùng dương cúc lạnh vầy.

Ý thu cây trút lá,

Tiếng hồng vọng tình quê.

Góc trời nhờ chung rượu,

Hòng khuây niềm ủ ê.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Sương giáng hướng nhân hàn,

Khinh băng lục thủy mạn.

Thiềm tương tiêm ảnh xuất,

Nhạn đới kỷ hàng tàn.

Điền chủng thu tàng liễu,

Y cừu chế tạo khan.

Dã kê đầu thủy nhật,

Hoá thận bất tương nan.

Trở lạnh từ Sương giáng,

Mặt ao hồ váng băng.

Trăng gầy như chỉ lụa,

Nhạn lưa thưa cuối mùa.

Lúa trong bồ còn ấm,

Áo cừu may vừa xong.

Gà lôi trốn xuống nước,

Hoá sò trên bãi ròng.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Mạc quái hồng vô ảnh,

Như kim tiểu tuyết thì.

Âm dương y thượng hạ,

Hàn thử hỉ phân ly.

Mãn nguyệt quang thiên Hán,

Trường phong hưởng thụ chi.

Hoành cầm đối lục tữ,

Do tự kiểm sầu mi.

Mống trời vô tăm tích,

Thế trần Tiểu tuyết sa.

Âm dương lìa hai ngả,

Hàn ôn sầu cách xa.

Trăng rằm cao vằng vặc,

Ngọn bấc dài lê thê.

Nào những đàn với rượu,

Hồn đơn vẫn não nề.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Tích âm thành đại tuyết,

Khan xứ loạn phi phi.

Ngọc quản minh hàn dạ,

Phi thư hiểu giáng duy.

Hoàng Chung tuỳ khí cải,

Yến điểu bất minh thì.

Hà hạn thương sinh loại,

Y y tích mộ huy.

Tiết âm hàn mưa tuyết,

Phất phới mịt mù bay.

Tiếng sáo vang đêm lạnh,

Phòng văn đèn sách say.

Hoàng Chung khí chuyển luân,

Bặt âm hao chim hạt,

Muôn loài đều như một,

Ngẩn ngơ tiếc ánh chiều.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Nhị khí câu sinh xứ,

Chu gia chính lập niên.

Tuế tinh chiêm Bắc cực,

Thuấn nhật chiếu Nam thiên.

Bái khánh triều kim điện,

Hoan ngu liệt ỷ diên.

Vạn bang ca hữu đạo,

Thuỳ cảm động chinh biên?

Tiết dương khí sơ sinh,

Nhà Chu khai lịch mới.

Bắc cực rạng Tuế tinh,

Trời Nam hồng vầng nhật.

Sân chầu dâng bài chúc,

Ngàn dặm tiệc sum vầy.

Bốn bể ca chính đạo,

Khỏi nhọc bề binh đao?

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Tiểu hàn liên Đại Lữ,

Hoan thước lũy tân sào.

Thập thực tầm hà khúc,

Hàm tử nhiễu thụ sao.

Sương ưng cận Bắc đạo,

Cẩu trĩ ẩn tùng mao.

Mạc quái nghiêm ngưng thiết,

Xuân đông chính nguyệt giao.

Tiểu hàn liền Đại Lữ,

Chim khách bận xây nhà,

Mồi kiếm quanh dòng nước,

Cỏ ngậm vòng ngọn cây.

Nhạn sớm về phương Bắc,

Bờ bụi cưu gọi bầy.

Chớ hiềm cơn cóng lạnh,

Tháng Giêng gần đến nơi.

Thơ nôm 

Dịch nghĩa 

Lạp tửu tự doanh tôn,

Kim lô thú thán ôn.

Đại hàn nghi cận hỏa,

Vô sự mạc khai môn.

Đông dữ xuân giao thế,

Tinh chu nguyệt cự tồn?

Minh triêu hoán tân luật,

Mai liễu đãi dương xuân.

Rót đầy ly tháng Chạp,

Châm thêm ngọn lửa lò.

Đại hàn bên bếp sưởi,

Đi đâu ngày rét to?

Đông rồi Xuân đắp đổi,

Sao dời năm tháng trôi.

Một sớm âm vận đổi,

Mai liễu báo Xuân ngời.